ทำไมการอบรมวิปัสสนาจึงต้องนานถึงสิบวัน การเรียนรู้วิธีปฏิบัติวิปัสสนาภายใน10วันนั้น ถือว่าเป็นระยะเวลาที่สั้นที่สุดแล้วในการแนะนำสาระที่สำคัญและปูพื้นฐานของเทคนิคการปฏิบัติ ส่วนการพัฒนาการปฏิบัตินั้นถือเป็นงานที่เราต้องฝึกฝนกันไปตลอดชีวิต ประสบการณ์จากการจัดหลักสูตรปฏิบัติรุ่นแล้วรุ่นเล่า ได้แสดงให้เห็นว่า หากหลักสูตรมีระยะเวลาสั้นกว่าสิบวัน ผู้ปฏิบัติก็จะไม่ได้เรียนรู้เทคนิควิธีการปฏิบัติจากประสบการณ์โดยตรงมากเพียงพอที่จะทำให้สามารถนำไปฝึกฝนต่อได้ ตามที่เคยปฏิบัติกันมาเป็นประเพณี การสอนวิปัสสนาตามแนวทางนี้จะใช้เวลาถึงเจ็ดอาทิตย์ แต่ในศตวรรษที่ยี่สิบนี้ครูผู้สอนได้ปรับหลักสูตรให้สั้นลง เพื่อให้เหมาะสมกับวิถีชีวิตที่เร่งรีบของคนในยุคสมัยนี้ ท่านได้ทดลองหลักสูตรสามสิบวัน หลักสูตรสองสัปดาห์ หลักสูตรสิบวัน และลดลงมาเหลือเจ็ดวัน และพบว่าหากหลักสูตรต่ำกว่าสิบวันจะไม่สามารถทำให้จิตสงบเพียงพอที่จะเจาะลงไปในส่วนลึกเพื่อให้ได้รับรู้ถึงปรากฎการณ์ของกายและจิต ต้องปฏิบัติเป็นเวลากี่ชั่วโมงในแต่ละวัน ระฆังเริ่มตีที่เวลาสี่นาฬิกาและจะปฏิบัติไปจนถึงสามทุ่ม เวลาสำหรับการปฏิบัติสมาธิวิปัสสนานั้นประมาณสิบชั่วโมงต่อวัน โดยมีการหยุดพักและเวลาให้พักผ่อนเป็นช่วงๆ และในทุกๆ เย็นเวลาหนึ่งทุ่มจะมีการเปิดเทปคำบรรยายธรรมของท่านอาจารยโกเอ็นก้า ซึ่งเป็นการช่วยให้ผู้ปฏิบัติได้เข้าใจประสบการณ์จากการปฏิบัติของตนเองในแต่ละวัน ซึ่งการจัดตารางการปฏิบัติแบบนี้ ได้พิสูจน์แล้วว่ามีประโยชน์ต่อผู้ปฏิบัติเป็นหมื่นเป็นแสนคนมาแล้วในระยะเวลาหลายทศวรรษที่ผ่านมา ใช้ภาษาอะไรในหลักสูตร คำสอนจะมาจากเทปเสียงท่านอาจารย์โกเอ็นก้าที่ได้พูดเป็นภาษาอังกฤษหรือฮินดีพร้อมกับ การแปลเป็นภาษาของแต่ละประเทศ เทปเสียงได้มีการแปลเป็นภาษาหลักๆ เกือบทุกภาษาในโลกรวมทั้งภาษาไทย หากอาจารย์ผู้ดูแลหลักสูตรไม่สามารถพูดภาษาถิ่นได้อย่างคล่องแคล่วก็จะมีการจัดล่ามผู้แปลเอาไว้ให้ โดยปกติภาษาไม่ได้เป็นอุปสรรคสำหรับผู้ที่ต้องการเข้ารับการอบรมเลย การเข้าอบรมต้องเสียค่าใช้จ่ายเท่าไร ผู้ที่เข้าปฏิบัติจะได้รับอานิสงค์จากผู้ปฏิบัติที่ได้ผ่านการอบรมในคอร์สที่ผ่านมาก่อนหน้าแล้ว ทุกๆคอร์สจะไม่มีการเรียกเก็บค่าสอน ค่าที่พัก ค่าอาหาร หรือค่าใช้จ่ายอื่นๆ ทุกหลักสูตรการปฏิบัติของทุกศูนย์ทั่วโลกดำเนินการบนพื้นฐานของการบริจาคจากศิษย์เก่าเท่านั้น ซึ่งท่านเองเมื่อเสร็จสิ้นจากการอบรม หากเห็นว่าได้รับประโยชน์ท่านก็สามารถที่จะบริจาคเพื่อการจัดหลักสูตรครั้งต่อๆ ไป ทั้งนี้เป็นไปตามความตั้งใจ ศรัทธาและ ฐานะของท่าน อาจารย์ผู้ดูแลการอบรมได้รับค่าตอบแทนครั้งละเท่าไร อาจารย์ทุกท่านไม่ได้รับค่าจ้าง ค่าบริจาคหรือวัตถุสิ่งของใดๆ ทั้งสิ้น ท่านต้องมีรายได้เพื่อการดำรงชีพของตนเอง ด้วยกฎระเบียบนี้จึงอาจจะทำให้อาจารย์บางท่านสามารถอุทิศเวลาให้กับการสอนได้ไม่มากนัก แต่นี่คือการป้องกันการแสวงหาประโยชน์จากศิษย์ผู้เข้าปฏิบัติและ ป้องกันไม่ให้ธรรมะกลายเป็นสินค้า ในการปฏิบัติแนวทางนี้ ครูผู้สอนสอนนั้นมอบวิปัสสนาให้เป็นธรรมทาน สิ่งเดียวที่ได้รับตอบแทนคือความพึงพอใจที่ได้เห็นความสุขของผู้ปฏิบัติหลังจากการสิ้นสุดการปฏิบัติสิบวัน ถ้าไม่สามารถนั่งขัดสมาธิได้จะสามารถปฏิบัติได้ไหม ปฏิบัติได้แน่นอน เราจะจัดเก้าอี้ให้แก่ผู้ที่ไม่สะดวกที่จะนั่งบนพื้นเนื่องจากสูงวัยหรือมีปัญหาสุขภาพ ถ้าข้าพเจ้าต้องทานอาหารพิเศษ จะสามารถนำอาหารไปเองได้หรือไม่ หากแพทย์ระบุให้ท่านรับประทานอาหารพิเศษก็ขอให้แจ้งให้ทางเราได้ทราบล่วงหน้า เพื่อที่จะได้ดูว่าเราจะสามารถจัดอาหารที่ท่านต้องการได้หรือไม่ หากอาหารนั้นมีความเฉพาะเจาะจงมากหรือก่อให้เกิดอุปสรรคในการปฏิบัติ ทางเราอาจต้องขอให้ท่านรอจนกว่า ท่านจะสามารถบริโภคอาหาร ที่ทางศูนย์จัดเตรียมให้ได้ จึงต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย อย่างไรก็ตามจากการจัดหลักสูตรมาแล้วทั่วโลก ผู้ปฏิบัติส่วนใหญ่เห็นว่าอาหารที่จัดไว้ให้นั้น มีให้เลือกอย่างเพียงพอและพวกเขาก็มีความสุขกับอาหารมังสวิรัติเรียบง่ายที่จัดไว้ให้ หญิงที่อยู่ในระหว่างตั้งครรภ์สามารถที่จะเข้ารับการอบรมได้หรือไม่ จะมีการจัดการหรือคำแนะนำพิเศษอะไรหรือไม่ ผู้ที่อยู่ระหว่างการตั้งครรภ์ สามารถเข้ารับการอบรมได้ และสตรีมีครรภ์หลายคนก็เลือกที่จะเข้ารับการอบรมในระหว่างช่วงเวลาที่พิเศษนี้ เพื่อที่จะได้ใช้โอกาสในปฏิบัติอย่างเต็มที่ด้วยความสงบเงียบ แต่เราจะต้องซักถามก่อนเพื่อให้มั่นใจว่าเธอมีความมั่นใจว่าการตั้งครรภ์นั้นอยู่ในระยะปลอดภัยก่อนที่จะสมัครเข้ารับการปฏิบัติ โดยทางฝ่ายจัดการจะจัดอาหารเพิ่มเติมเอาไว้ให้ และแนะนำให้ปฏิบัติอย่างผ่อนคลาย ทำไมจึงไม่อนุญาตให้พูดคุยในระหว่างการอบรม ผู้ที่เข้ารับการอบรมทุกคนจะถูกขอให้ปฏิบัติ โดยมีการรักษา “ความเงียบอันประเสริฐ” ซึ่งหมายถึงการรักษาความสงบเงียบทั้งกาย วาจา และใจ ผู้เข้าปฏิบัติทุกคนจะปฏิบัติตามคำขอ โดยหลีกเลี่ยงการสื่อสารกับผู้เข้าร่วมปฏิบัติท่านอื่นๆ อย่างไรก็ตามท่านสามารถสอบถามเรื่องการปฏิบัติกับอาจารย์ และสื่อสารกับฝ่ายจัดการได้หากท่านต้องการสิ่งใดที่จำเป็น การรักษาความเงียบนั้นจะปฏิบัติเป็นเวลาเก้าวันเต็ม ส่วนในวันที่สิบ การพูดคุยจะเริ่มขึ้นเพื่อที่จะช่วยให้ท่านเตรียมตัวสำหรับการกลับเข้าสู่วิถีชีวิตปกติ การรักษาความเงียบนั้นเป็นสิ่งสำคัญ และ จำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะทำให้ท่านสามารถปฏิบัติได้อย่างต่อเนื่อง ความต่อเนื่องของการปฏิบัติถือเป็นเคล็ดลับแห่งความสำเร็จในการปฏิบัติแนวทางนี้ ข้าพเจ้าจะมั่นใจได้อย่างไรว่าจะสามารถปฏิบัติวิปัสสนาได้ ผู้ที่มีสภาวะทางร่างกายและจิตใจเป็นปกติ มีความสนใจ และมีความตั้งใจจริง จะพบว่าการปฏิบัติวิปัสสนา รวมทั้งการรักษาความเงียบอันประเสริฐนั้นไม่ใช่เรื่องยาก ถึงแม้ท่านอาจรู้สึกกังวลก่อนที่จะเข้าหลักสูตรอยู่บ้างก็ตาม แต่หากท่านสามารถปฏิบัติตามคำสอนด้วยความอดทนและไม่ท้อถอย ท่านก็จะได้รับผลที่ชัดเจนอย่างแน่นอน กำหนดการในการปฏิบัติแต่ละวันนั้นไม่ตึงหรือหย่อนจนเกินไป นอกจากนั้น ท่านจะพบว่าการที่ท่านได้อยู่ท่ามกลางผู้ปฏิบัติท่านอื่นๆ ที่ปฏิบัติกันอย่างจริงจังและตั้งใจ บรรยากาศก็จะเต็มไปด้วยความเงียบสงบ และจะเป็นพลังสนับสนุนการฝึกปฏิบัติของตัวท่านด้วย มีบุคคลประเภทใดหรือไม่ที่ไม่ควรเข้ารับการอบรม แน่นอนว่าผู้ที่มีสุขภาพร่างกายที่อยู่ในสภาพไม่พร้อมที่จะปฏิบัติตามตารางการปฏิบัติจะไม่ได้รับประโยชน์จากการเข้ารับการอบรม เช่นเดียวกับผู้ที่เผชิญกับปัญหาทางจิต หรืออยู่ในสภาวะที่มีปัญหาทางอารมณ์อย่างรุนแรง จากการสอบถามเราจะสามารถช่วยท่านตัดสินใจได้ตั้งแต่ต้นว่าท่านอยู่ในสภาวะที่จะได้รับประโยชน์อย่างเต็มที่จากการเข้ารับการอบรมหรือไม่ ในบางกรณีเราจะขอให้ผู้สมัครขอใบรับรองแพทย์มาแสดงก่อนที่เราจะตกลงอนุญาตให้เข้ารับการอบรม วิปัสสนาสามารถรักษาโรคทางกายหรือทางจิตได้หรือไม่ โรคภัยไข้เจ็บหลายๆ โรคนั้นเกิดจากความไม่สงบที่มาจากภายใน หากความไม่สงบนั้นถูกขจัดไปก็อาจทำให้โรคภัยต่างๆ บรรเทาหรือหายไป แต่การเรียนวิปัสสนาโดยมีเป้าหมายเพื่อการรักษาโรคนั้นเป็นความเข้าใจผิดที่ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ใดๆ ใครที่พยายามจะทำเช่นนี้จะเสียเวลาเปล่า เพราะเขาตั้งเป้าหมายอย่างไม่ถูกต้องและอาจจะถึงขั้นทำร้ายตนเองด้วยซ้ำ เขาจะไม่เข้าใจการปฏิบัติอย่างถูกต้องและไม่สามารถทำให้โรคภัยที่เป็นอยู่หายไปได้ วิปัสสนาสามารถรักษาโรคซึมเศร้าได้หรือไม่ อย่างที่กล่าวไปแล้ว วัตถุประสงค์ของวิปัสสนานั้นไม่ใช่เพื่อการรักษาโรค ผู้ที่ปฏิบัติวิปัสสนาเรียนรู้ที่จะอยู่อย่างเป็นสุขและมีความสมดุลย์ในทุกสถานการณ์ แต่ผู้ที่อยู่ในภาวะที่มีความซึมเศร้าอย่างรุนแรง อาจจะไม่สามารถปฏิบัติตามวิธีการปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง และอาจจะไม่ได้รับผลตามที่ได้ตั้งความหวังเอาไว้ ทางที่ดีที่สุดคือให้เขาไปพบกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ผู้สอนวิปัสสนานั้นมีความสามารถด้านวิปัสสนา ไม่ได้เป็นนักจิตบำบัด วิปัสสนาจะทำให้เกิดความสับสนทางจิตได้หรือไม่ ไม่ได้ วิปัสสนาสอนให้ท่านมีสติและอุเบกขา เพื่อเตรียมรับมือกับความไม่แน่นอนของชีวิตซึ่งมีทั้งสุขและทุกข์ แต่หากผู้ใดมาเข้ารับการอบรมโดยปกปิดอาการที่มีปัญหาทางอารมณ์อย่างรุนแรง เขาก็อาจจะไม่สามารถทำความเข้าใจกับเทคนิคการปฏิบัติหรือไม่สามารถฝึกปฏิบัติเพื่อให้บรรลุผลตามที่ต้องการ นี่จึงเป็นเหตุผลที่สำคัญ ที่ท่านต้องแจ้งให้เราทราบถึงประวัติชีวิตของท่าน เพื่อที่เราพิจารณาว่าท่านจะได้รับประโยชน์จากการเข้ารับการอบรมหรือไม่ ข้าพเจ้าต้องเปลี่ยนมานับถือศาสนาพุทธเพื่อที่จะปฏิบัติวิปัสสนาหรือไม่ ผู้คนมากมายจากศาสนาต่างๆ รวมทั้งผู้ที่ไม่นับถือศาสนาใดๆ ต่างพบว่าการเข้าปฏิบัติวิปัสสนานั้นเกิดประโยชน์ วิปัสสนาคือศิลปะในการดำเนินชีวิต วิปัสสนาคือวิธีการใช้ชีวิต แม้ว่าวิปัสสนาคือหัวใจของคำสอนของพระพุทธองค์ แต่ก็ไม่ถือว่าเป็น “ศาสนา” ตามความหมายในปัจจุบัน หากแต่เป็นการบ่มเพาะทัศนคติในการมองโลก เพื่อที่จะใช้ชีวิตให้เป็นประโยชน์ต่อตัวท่านเอง และ ผู้อื่น ทำไมต้องอยู่ปฏิบัติจน ครบสิบวันด้วย ท่านจะได้เรียนรู้และฝึกปฏิบัติอย่างเป็นขั้นเป็นตอน โดยในแต่ละวันจะมีคำสอนใหม่ๆ ที่ให้เพิ่มเข้ามา จนถึงวันสุดท้ายของหลักสูตร หากท่านออกจากหลักสูตรกลางคัน นอกจากท่านจะไม่ได้เรียนรู้เทคนิค และปฏิบัติอย่างครบถ้วนแล้ว ท่านยังไม่ให้โอกาสกับเทคนิควิปัสสนาในการทำงาน เพื่อให้เกิดประโยชน์กับตัวท่านอีกด้วย นอกจากนั้นหลักสูตรนี้เป็นหลักสูตรที่เป็นขั้นตอน เป็นกระบวนการฝึกปฏิบัติที่เข้มข้น การหยุดการฝึกปฏิบัติกลางคัน ก่อนที่จะถึงขั้นตอนสุดท้าย จึงเป็นสิ่งที่เราไม่แนะนำ การออกจากการอบรมก่อนวันสิ้นสุดการอบรม จะเป็นอันตรายหรือไม่ การออกจากหลักสูตรก่อนวันสิ้นสุดการอบรมนั้น ถือว่าเป็นการตัดโอกาสของตัวท่านเอง ที่จะได้เรียนรู้และฝึกปฏิบัติอย่างครบถ้วน แล้วนำไปใช้ในชีวิตประจำวันให้ได้ประโยชน์สูงสุด หากท่านออกจากหลักสูตรก่อนวันสุดท้ายก็เท่ากับว่าท่านเสียเวลาทั้งหมดที่เข้ารับการอบรมไปอย่างเปล่าประโยชน์ แล้วในวันที่สิบ ซึ่งเป็นวันที่พูดคุยกันได้แล้ว และการปฏิบัติอย่างเอาจริงเอาจังก็จบลงแล้ว จะกลับบ้านวันนั้นได้ไหม วันที่สิบเป็นวันที่สำคัญมากในการเตรียมตัวที่จะกลับเข้าไปสู่วิถีชีวิตปกติ ผู้ปฏิบัติก็จะยังไม่ได้รับอนุญาตให้เดินทางกลับในวันนั้น
|